dinsdag 22 januari 2013

Spicy special


Deze is onder andere speciaal voor mijn moeder. Die er om eigenaardige redenen een kruidentuintje als hobby op nahoudt, terwijl ze het aanzicht van een keuken praktisch niet langer dan 10 minuten kan verdragen.


Dit keer geen recept in het receptenboekje maar een spicy special. En ik hoor jullie al denken terwijl ik dit nog maar aan het typen ben: “Juffie, doe nou maar normaal dan doe je al gek genoeg, wat is een spicy special?”

Nou... 


Vanwege mijn affiniteit met India, kan het niet anders dan dat ik ook een soort assortiment aan kruiden in de kast heb staan. Nu met de verhuizing komen ze allemaal één voor één tevoorschijn en dit bracht mij op het idee om hierover wat te kladderen. Snap je?“Oh, vandaar dus die spicy special…een woordspeling! Maar waar komt dan die affiniteit met India vandaan, Juffie?” Nou daarvoor moet je dus mijn blog volgen.

Garam Masala (op de foto in die grote, rode zak) Is volgens Wikipedia een mengsel van geroosterde specerijen, waar ik natuurlijk niets aan toe te voegen heb. Je kan het zelf maken of kopen in een zak bij de lokale Toko. (zolang je maar niet naar die semi vriendelijk, asociale Chinezen gaat uit dit stukje: http://www.kladboekje.nl/2013/01/satesaus.html Met die gedreven handelsgeest en gelukskoekjes marketing). 

Gebruik
Garam Masala wordt heel vaak gebruikt in de Noord Indiase keuken. Als je besluit deze kruidenmix toe toevoegen aan je geroerbakte groentes is het op zich al voldoende. Mocht je wat fantasierijker zijn kun je altijd wat andere specerijen toevoegen die het gerecht complimenteren. Persoonlijk gebruik ik deze kruidenmix als basis in al mijn Indiase gerechten, al varieer ik wel in de hoeveelheid afhankelijk van het gerecht, dit doe ik op gevoel. Een enkele keer laat ik het eruit voor een wat frissere smaak, Garam Masala kan namelijk nogal aanwezig smaken in je gerecht.
Naast deze masala voeg ik royaal verse gember en knoflookteentjes toe evenals tomaten en ui. Een enkele keer ook wat room voor een zachtere curry zoals de 'kipkerry' die we in Nederland zo goed kennen van de pakjes en de zakjes uit de supermarkt.

Tip: Doe een scheut olie in de pan en geef het de gelegenheid om heet te worden. Voeg dan meteen de kruidenmix toe om de kruiden ongeveer 8 seconden te laten bakken. Het zal een dik papje lijken maar blijf roeren. Door de kruiden eerst in de olie te laten bakken komen de smaken en de geuren nog beter vrij. Vervolg hierna je gerecht met de overige, verse kruiden en ui. Door deze toe te voegen komt er vanzelf weer meer vocht in de pan.

Er is ook een Surinaams/ Hindoestaanse versie, dat is een kerrie masala die ikzelf lekkerder vind. Helaas komt dat er bij manlief niet in.

"Ik zal jullie later nog verblijden met een apart kladje over hoe ik mijn curry maak."

Zelf Garam Masala maken volgens Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Garam_masala

Haldi (ook wel bekend onder de naam kurkuma) Is familie van gember en bezit helende eigenschappen als men het op de huid gebruikt. Indiase vrouwen gebruikten een kurkuma gezichtsmasker voorafgaand aan het trouwen. Dit zou de huid laten stralen en egaal maken zodat ze er op hun best uitzagen op de grote dag. Door de wetenschap is nu ook bevestigd dat kurkuma een ontstekingsremmende eigenschap bezit. (Wil je ook je gezicht laten stralen als een Indiase bruid? http://www.forum.beautygloss.nl/viewtopic.php?f=37&t=7624 . )

Gebruik
Qua smaak is haldi veel minder sterk aanwezig in je gerecht en het kan leuk gebruikt worden om je gerecht geel te kleuren. Probeer het bijvoorbeeld eens in de rijst nadat het gekookt is! Voeg daarbij voor de sier nog wat doperwtjes toe en je hebt een hele feestelijke rijst.

Pas op: Haldi/ kurkuma werkt niet alleen helend maar laat ook een sterke gele kleur achter op alles waarmee het in contact komt. De kleur verdwijnt uiteindelijk wel na een beetje schrobben.

Chaat masala is ook een kruidenmix maar dan met een zout/ zure smaak. Wij gebruiken dit over het algemeen alleen op fruitsalades en rauwe groenten.

Zelf chaat masala maken op http://food-critic.hubpages.com/hub/chaat-masala-recipe

Ajwain en anijs zitten al in de meeste masala's vermengd en worden vooral gebruikt in de thee http://www.kladboekje.nl/2013/01/chai_7022.html. Anijs kent iedereen en Ajwain is familie daarvan. Als ik het niet mis heb, is ajwain het zaad van de carambola vrucht. "Oh, heeft Carambole niet iets met biljarten te maken, Juffie?" Ja dat ook maar dat is weer iets anders.

Jeera oftewel komijn is bijna niet weg te denken uit Indiase gerechten, maar ook wereldwijd lusten ze daar wel pap van. In Nederland hebben we natuurlijk de komijnekaas, dat is wellicht waar de meeste mensen het van kennen. Komijn zit meestal al in de mix maar ik voeg altijd nog wat extra aan de meeste gerechten toe. Wist je dat komijn ook in raita gebruikt wordt? Raita is het Indiase equivalent van de Griekse Tzatziki yoghurt saus.

Tot slot heb ik zwart zout uit de kast getoverd. Dat wordt bij ons bijna overal in gebruikt behalve in het avondeten. We doen het in drinken, over salades en fruit. Als je ervoor kiest om zwart zout in je drinken te doen dan is het lekker om er ook een beetje citroen bij te doen. Gebruik bij voorbaat spa rood of tonic hiervoor. Een waarschuwing is hier wel op zijn plaats: zwart zout heeft het aroma van een legertje rotte eieren.

Zelf vind ik kant en klare masala het handigst. Je kunt ze verkrijgen voor vlees, kip, groente, kikkererwten en vis. Het is net zoiets als de kruidenzakjes en boemboe's uit de supermarkt maar dan smakelijker. Je kunt deze varianten altijd gebruiken met een extra toevoeging naar keuze. Zoals ik al eerder heb vermeld doe ik bijna altijd knoflook, ui en tomaat erbij.

Nu weet je wat wij thuis in de kast hebben, er is er echter nog eentje uit de koelkast gekomen en dat is atjar. Atjar komt niet alleen uit India maar wordt ook gegeten in Indonesië. Je eet het naast je eten als zuurgoed of doe je in je curry als smaakmaker. Atjar wordt gemaakt van verschillende groenten en je hebt dan ook vele varianten. Atjar is dus een tafelzuur maar kan ook in je eten gebruikt worden, dan is 1 theelepel overigens voldoende.

Woord van advies
Ik weet dat het een lang kladje is geweest, maar voordat ik jullie laat gaan wil ik jullie nog iets meegeven. Gedroogde kruiden zijn heel erg lang houdbaar en bederven niet. Dat wil niet zeggen dat je ze 3 jaar in de kast kan laten liggen. Na verloop van tijd neemt de geur en de intensiteit van de smaak namelijk af en kun je, bij wijze van spreken, net zo goed soda in je eten strooien.

Welke kruiden heb jij allemaal in huis?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Dankjewel voor je kladje!